Σερβοκροατικά – Πληροφορίες για τη Γλώσσα

Σερβοκροατικά – Πληροφορίες για τη Γλώσσα

Επίσημη γλώσσα	Γιουγκοσλαβία, Βοσνία, Ερζεγοβίνη, Κροατία
Πληθυσμός που μιλάει τη γλώσσα	20 εκατομμύρια (περίπου)
Προέλευση	Ινδοευρωπαϊκή. Παρακλάδι της Σλαβικής
Αλφάβητος και Γραφή	Κυριλλικό , Λατινικό

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Σερβοκροατική είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται περισσότερο στις περιοχές της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το όνομα Σερβο-κροατική το πήρε από τις δύο διαλέκτους που θεωρήθηκαν η βάση της γλώσσας.
Η Σερβοκροατική είναι ένα μέλος του Σλαβικού παρακλαδιού της Ινδοευρωπαϊκής Οικογένειας. Άλλες Σλαβικές γλώσσες είναι η Ρωσική, η Πολωνική και η Ουκρανική. Η Σερβοκροατική είναι μέλος της Νότιας υπο-ομάδας των Σλαβικών γλωσσών.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Οι νότιοι Σλάβοι έφτασαν στη Βαλκανική μεταξύ του 6ου και 7ου αιώνα όπου ίδρυσαν Σλαβικά κράτη. Υιοθέτησαν το Χριστιανισμό το 10ο αιώνα. Οι δυτικές περιοχές ασπάστηκαν τον Καθολικισμό και οι ανατολικές την Ορθοδοξία. Αυτό είχε σαν συνέπεια οι μεν δυτικοί να ενταχθούν στην Καθολική σφαίρα επιρροής, οι δε ανατολικοί σε αυτή της Κωνσταντινούπολης και αργότερα της Μόσχας. Οι Τούρκοι εισέβαλαν στη Βαλκανική το 14ο αιώνα , όπου παρέμειναν μέχρι το 1878. Η Κροατία και η Βοσνία – Ερζεγοβίνη ήταν μέρος της Αυστριακής αυτοκρατορίας. Το 1918 οι Σέρβοι, Κροάτες, Σλοβένοι και άλλες μικρότερες εθνότητες συνίδρυσαν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας (1945).

Το Δεκέμβριο του 1954, Σέρβοι, Κροάτες και Μαυροβούνιοι συγγραφείς και γλωσσολόγοι συναντήθηκαν στο Νόβι Σαντ όπου ανακήρυξαν τη Σερβοκροατική σαν κοινή γλώσσα προσπαθώντας παράλληλα να επιλύσουν προβλήματα λεξιλογίου, προφοράς και ορθογραφίας. Παρά τις προσπάθειες για μια ενοποιημένη γλώσσα το 1967 οι Κροάτες διανοούμενοι απαίτησαν τη χρήση μόνο της Κροατικής από τα Μ.Μ.Ε. και την εκπαίδευση.

Σύμφωνα με το σύνταγμα της Γιουγκοσλαβίας του 1974 η Σερβοκροατική ήταν μια από τις επίσημες γλώσσες της Γιουγκοσλαβίας, που χρησιμοποιείτο από τα 3/4 του πληθυσμού. Ήταν η γλώσσα που μιλούσε ο Γιουγκοσλάβικος στρατός. Η πολιτικοποίηση της γλώσσας υπήρξε από παλιά ένα γεγονός που οδήγησε επανειλημμένα τις διάφορες Γιουγκοσλαβικές εθνότητες σε διαφωνίες.

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ
Υπάρχουν τρεις κύριες διάλεκτοι της Σερβοκροατικής: (Cakavian, Kajkavian και Stokavian). Αυτές θεωρούνται κύριες επειδή υπάρχουν πλήθος άλλων οι οποίες παρόλο που χρησιμοποιούνται, δεν διαφέρουν μεταξύ τους τόσο πολύ όσο οι προαναφερόμενες.
Το αλφάβητο που χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τη Σερβοκροατική ήταν το Γλαγολιθικό που συνεχίζεται να χρησιμοποιείται σε κάποιες περιοχές των Δαλματικών ακτών. Το δωδέκατο αιώνα αντικαταστάθηκε από το Κυριλλικό στις Ανατολικές ορθόδοξες περιοχές. Το 14ο αιώνα το Λατινικό άρχισε να χρησιμοποιείται στις Δυτικές καθολικές περιοχές. Και τα δυο έχουν προσαρμοστεί έτσι ώστε να εξυπηρετούν τις φωνολογικές αποτυπώσεις της γλώσσας. Ενώ στις Ανατολικές περιοχές έχουν υιοθετηθεί και οι δύο τρόποι γραφής, οι Δυτικές χρησιμοποιούν κυρίως το λατινικό.

Τα Σερβοκροάτικα χρησιμοποιούν λιγότερους ήχους σε σχέση με τις άλλες Σλαβικές γλώσσες. Υπάρχουν 5 φωνήεντα (που μπορεί να μετατραπούν σε μακρά ή βραχέα) και 25 σύμφωνα. Η σημασία της λέξης εξαρτάται από τον τρόπο τονισμού των φωνηέντων.
Η Σερβοκροατική έχει 7 κλίσεις, 3 γένη (αρσενικό, θηλυκό, ουδέτερο) και 2 αριθμούς (ενικό, πληθυντικό). Η Ανατολική διάλεκτος (Ekavian) χρησιμοποιεί περισσότερες Σλαβικές λέξεις, ενώ η Δυτική (Ijekavian) έχει δανειστεί πάρα πολλές από τις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες. Για παράδειγμα, οι μήνες του χρόνου ή καθημερινές λέξεις όπως “ψωμί” και “σταθμός του τρένου”, αντιπροσωπεύονται από διαφορετικές λέξεις στην κάθε διάλεκτο.